WOLNE MIEJSCE
1 - 15 WRZEŚNIA
MAPA WYSTAWY
6 września o 11.00 zapraszamy do Owoców i Warzyw (Piotrkowska 217) na śniadanie prasowe połączone ze spotkaniem z twórcami wystawy. Obecni będą: Katarzyna Proniewska-Mazurek, Maksymilan Rigamonti, Lia Dostlieva, Ada Rączka oraz Agnieszka Zawadowska i Anna Łazar.
7 września o 18.00 na Facebooku Łódź Czterech Kultur (www.facebook.com/4kultury) odbędzie się spotkanie na żywo z twórcami.
U kresu podróży człowiek dociera do miasta. Zagłębia się w ulice o ścianach gęsto najeżonych szyldami. Oko nie dostrzega rzeczy, lecz wizerunki przedmiotów oznaczających inne rzeczy: kleszcze wskazują dom rwacza zębów, dzban – karczmę, halabardy posterunek straży miejskiej… Coś –nie wiadomo, co – ma znak lwa czy delfina lub wieżę czy gwiazdę. Jeśli na budynku nie widnieje żaden szyld czy wizerunek, już sam kształt i położenie w układzie miasta dostatecznie określają jego funkcję. Towary nie mają wartości same w sobie, lecz jako znaki innych rzeczy… Wzrok przebiega po ulicach jak po zapisanych kartach: miasto podpowiada wszystkie myśli, każe powtarzać za sobą swoją własną mowę… Niezacierające się w pamięci miasto jest jak rusztowanie czy sieć, w której okach każdy może umieszczać to, co chce zapamiętać: nazwiska sławnych ludzi, klasyfikację roślin i minerałów, daty bitew, gwiazdozbiory, części mowy.
Italo Calvino, „Niewidzialne miasta”
Miasto jest przestrzenią wewnętrzną i zewnętrzną. Oddychamy w niej raz mocniej, raz słabiej. Projektujemy na nią wytwarzane w naszej pamięci i wyobraźni obrazy. Ich powidoki unoszą się w miejskim powietrzu i – choć pozostają niewidoczne – definiują jego charakter.
Przeszłość jest przestrzenią miasta. Tworzy jego cielesność – to wnętrzności, które pozwalają nam jej doświadczać. Granica między czasem teraźniejszym i przeszłym przesuwa się namacalnie i stale.
Znaki i obrazy, szybsze od myśli, wdzierają się w przyszłość miasta. Tempo życia wyznaczają współczesne zegary: wszechobecne, wszechogarniające reklamy, będące osią współrzędnych ludzkich marzeń, planów i pragnień.
Projekt „Wolne miejsce” oddaje twórcom reprezentującym różne dziedziny kreatywne miejskie nośniki reklamowe, uwalniając je od ich funkcji użytkowych. Przestrzeń hałasu i przyśpieszonego tętna stanie się przestrzenią intymną, cichą przystanią dla osobistych zwierzeń. Bilboardy i citylighty na chwilę zawrą z nami rozejm, przestaną nas atakować. Reklama, która ma działać na zmysły i podświadomość, zniknie, ustępując miejsca wewnętrznym obrazom; temu, co zwykle niewidoczne i nieprzykuwające uwagi śpieszących się przechodniów.
Wystawa „Wolne miejsce” nie jest podporządkowana żadnym wiodącym ideom. Jest heterogeniczna. Przygodnie zapełnia puste przestrzenie.
Jesteśmy w mieście i ono jest w nas. Wystarczy zatrzymać się, by dostrzec, jak wytwarza się nowa, wielokulturowa płaszczyzna, która przemawia wieloma nowymi językami i obrazami. Przypomina alfabet Braille’a: w większości nie rozumiemy go, ale przyciąga naszą uwagę. Tam, w wolnych miejscach, do naszych uszu przebiją się z szumu miasta nieoswojone przez nas dźwięki – współczesne języki obce: język migowy, głosy zwierząt, nieludzki pomruk. Kiedy one milkną, stajemy twarzą w twarz z ciszą śmierci.
Agnieszka Zawadowska
Wystawa „Wolne miejsce” jest ćwiczeniem poszerzającym pole wrażliwości; to zaproszenie do światów równoległych, które są bardziej plastyczne, ostrzejsze lub też bardziej zamglone niż doświadczana przez nas codzienność. I choć te światy funkcjonują w wyobraźni, mają wpływ na nasze życie.
Czy twórcza wyobraźnia może znieść granice między różnymi światami i naruszyć nasze postrzeganie przynależności społecznej, narodowej, religijnej, które nie odpowiada na wyzwania naszych czasów, a trwa na zasadzie inercji, obojętne wobec przeobrażeń naszej cywilizacji, naszych oczekiwań i potrzeb?
Zaproszone artystki i artyści tropią możliwości samookreślenia; chodzą po nieistniejących ścieżkach, tworząc wewnętrzną mapę miasta.
Anna Łazar
TWÓRCY WYSTAWY
Lia Dostlieva
Dominika Friedrich
Elżbieta Jabłońska
Daniel Kotowski
Katarzyna Kozyra
Kobas Laksa
Katarzyna Proniewska –Mazurek
Ada Rączka
Magdalena, Maksymilian Rigamonti
Anna Rutkowska
Jadwiga Sawicka
Jacqueline Sobiszewski
Tomek Wysocki
Malwina Ziętek
Joanna Żylińska
Agnieszka Zawadowska
Anna Łazar
Monika Rudaś – Grodzka
Antonina Benedek